Anti-blank racisme

Waarschijnlijk is er geen land met zoveel organisaties die zich met mensenrechten, daklozen en racisme bezig houden als Frankrijk. Je hebt de LDH, de Ligue des Droits de l'Homme, de Licra (tegen racisme en antisemitisme), SOS Racisme - die van dat gele handje dat je in de jaren tachtig ook in Nederland opspelde om te laten zien dat je dan wel wit was maar heus niet, echt niet, discrimineerde. Ik had er zelf ook een, gekregen van mijn lerares Frans. Dan zijn er ook nog de Mrap en de Cran, een koepelorganisatie van organisaties van zwarte Fransen.

Het doel is altijd sympathiek, de praktijk meestal een stuk minder leuk. Niets ontgaat deze clubs, voor je het weet heb je iets verkeerds gezegd. Dat ondervond gisteren Florent Pagny, een zanger met veel tattoos, een duivels sikje maar erg braaf repertoire. Deze Pagny woont sinds kort in Miami en was hier om zijn nieuwe cd te promoten. Al keuvelend over zijn kinderen liet hij zich ontvallen dat hij het onderwijs daar beter vond. Want in Frankrijk 'komt een moment dat je kind thuis komt en 'rebeu' (slang voor Arabisch ) praat', zei hij. Dat kan de bedoeling toch niet zijn.

De Cran reageerde onmiddellijk: of Pagny zijn excuses wilde aanbieden voor deze 'racistische uitglijder'.  Zo niet, dan zou hij spoedig voor het hekje staan. Dus zei Pagny maar snel dat hij het zo niet had bedoeld. En dat racisme hem, als muzikant die voortdurend in contact is met mensen uit alle windstreken, natuurlijk volkomen vreemd is.

Eerder dit jaar kwam politiek commentator Eric Zemmour in het vizier van de gedachtepolitie. Zemmour was op tv in discussie met een orthodoxe multicultaraliste die opgewonden betoogde dat de Franse politie discrimineert. Zwarte en Arabisch jongens worden immers veel vaker aangehoden dan witte. Ja, zei Zemmour, maar dat is omdat dat zwarte en Arabische jongens zich nu eenmaal vaker met drugshandel bezighouden. Een waarheid als een koe, maar in Frankrijk registreert de politie niet op etniciteit: om die reden kan de fictie blijven bestaan dat immigratie niets te maken heeft met criminaliteit. Er zijn geen officiële cijfers en dus is het niet waar.
Zemmour mag zich in januari verantwoorden voor de rechter omdat hij zijn woorden niet terugnam. In een brief waarin hij zijn uitspraak toelichtte was hij niet diep genoeg door het stof gegaan vonden de clubs. Hij had het zelfs gewaagd te wijzen op een magistraat die beweerde dat hij dagelijks kon zien wat Zemmour had gezegd.

Het gekke is dat je ze over echte problemen niet vaak hoort, de zelfbenoemde hoeders van de mensenrechten en de beschermers van de slachtoffers van discriminatie. Nooit beginnen ze eens een campagne tegen genitale verminking bijvoorbeeld. Of tegen gedwongen uithuwelijking,  tegen eerwraak, of tegen de vrouwenhaat in Frankrijks achterstandswijken in het algemeen. Het is natuurlijk ook veel makkelijker om je met witte mannen bezig te houden, een stuk veiliger ook. Anti-blank racisme, als je het mij vraagt.

Illegaal naar Griekenland, gevaarlijk?

Griekenland is sinds een jaar of drie de zwakste plek van Fort Europa. Spanje en Italië houden illegalen tegemwoordig al tegen als hun boten nog maar net de Afrikaanse kust hebben verlaten. En dus hebben veel mensensmokkelaars hun blik laten vallen op de grens tussen Griekenland en Turkije. De Turken doen niets tegen de praktijken van deze heren, die meestal in alle rust vanuit Istanbul opereren. Waarom zouden ze ook? Het is hun probleem niet.

Nieuwsuur ging er kijken en berichtte over de 'stille ramp' die zich voltrekt aan de rivier de Evros, die Griekenland in het noorden van Turkije scheidt. De rivier is op veel plaatsen honderd meter breed, het water stroomt snel. Bovendien vindt de oversteek 's nachts plaats, de Pakistanen, Afghanen, Magrebijnen en andere migranten kunnen vaak niet zwemmen. Zeker 45 mensen verdronken sinds het begin van dit jaar, volgens de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR.
Verslaggeefster Saksia Dekkers filmde ook een 'massagraf' met 140 slachtoffers die uit de rivier werden gehaald.

Vreselijk, denkt de tv-kijker, wat ontheemde vluchtelingen er wel niet voor over hebben om een kans te krijgen in ons comfortabele Europa. Ze wagen letterlijk hun leven om de ellende in hun eigen land te ontvluchten.

Toch zijn de risico's die migranten aan de Turks-Griekse grens nemen in de meeste gevallen helemaal niet groot. De populairste route over de Evros loopt via de Turkse stad Edirne. Hier neem je een brug over de Evros en vandaar is het nog een paar uur lopen naar het enige stukje droge grens met Griekenland. Geen pretje nee, maar wel veilig, zo hoorde ik van Giorgos Moutafis, een bevriende Griekse fotograaf. Giorgos weet waar hij het over heeft. Hij bracht de afgelopen twee maanden drie weken in het gebied door, elke nacht op zoek naar beelden 'die het verhaal vertellen'. Vandaag staan enkele van die foto's in Trouw.

Jammer, dat Dekkers dat van die brug in Edirne er niet bij vertelt. Want de veiligheid van deze route verklaart waarschijnlijk ook waarom de migranten hun vrouwen en kinderen meenemen, een nieuw fenomeen bij illegale immigratie.

Het tweede deel van de reportage gaat over Athene, waar veel migranten uiteindelijk op straat belanden. Ze worden er belaagd door boze Atheners die er genoeg van hebben dat hun pleinen zijn veranderd in openlucht-opvangcentra. Indringender zie je zelden in beeld gebracht dat de grenzen van massa-immigratie uit arme landen in Europa is bereikt. Griekenland wil en kan niet veel voor deze mensen doen, andere Europese landen kijken wel uit om de helpende hand toe te steken. Doen ze dat wel, dan zou de stroom alleen maar toenemen.

Deze strategie van de antireclame lijkt al een beetje te werken. Een vrouw in de reportage vertelt dat ze liever terug wil naar Iran (of Afghanistan, dat wordt niet duidelijk) dan op een bank in een Atheens park blijven zitten. En teruggaan, wie zou dat nog bestrijden na dit verslag, is inderdaad de beste oplossing, de meest humane ook.